Her çağda olduğu gibi dijitalleşmeyle ve yapay zekayla övülen 21. Yüzyılın bu kesitinde de savaş, sömürü, ırkçılık, soykırım ve vahşet hiç eksik değil. Çok gerilere, kapitalizmin ilkel sermaye birikimine kadar gitmezsek, 17. Yüzyıldan başlayarak modern kapitalizm tarihinin bir özetidir bu. Yaşananın hızla tarih olduğu, yakın geçmişin uzak geçmiş gibi zor hatırlanabildiği dünyada, siyasal bilincin işçi sınıfı, ezilen sınıflar ve halkların mücadelesinden nasıl süzülüp günümüze geldiğini anlamak hepimizin görevi. İşte bu nedenle, metodik ve tutarlı bir enternasyonal sosyalizm arşivi çalışması şart. Sendika.Org bu uzun ve zahmetli çalışmayı şevkle üstlenmiştir. 

Sürekli zenginleşen “enternasyonal sosyalizm arşivi” içi boş bir kavram değil. Marx ve Engels’in eserleriyle, Enternasyonal belgeleriyle sanki muazzam bir siyasi arkeolojik kazı gibi ince, zahmetli bir çalışmaya dalıyoruz. Dünya çapında bir kısmı çok iyi bilinen, bir kısmı sadece sosyalizm tarihinin öğrenci ve araştırmacılarınca bilinen onlarca arşiv var. Belli bir siyasal ideolojinin ağır bastığı ama çok zengin sosyalizm arşivlerine erişim çok zor değil. Şimdi bizim yapacağımız, yayın organının imkanlarını gözeterek, günlük siyasal ve teorik tartışmalara da sağlam temel oluşturabilecek özgün belgeleri sunmaktan ibaret. Belgeleri zorunlu kısa tanıtımlar dışında önyargısız, nesnel ve özgün dillerinden sunmak hem doğru bir çalışma tarzı hem de devrimci bilincine güvendiğimiz okura duyulan saygının gereğidir.

Arşive kaynaklık eden belgeler sosyalist pratik ve teorinin tarihine ışık tutacaktır. Bu tarihin içinde uluslararası proletarya hareketini doğa ve toplum bilimleri temelinde ele alan Marx ve Engels’in çok özel yeri var. Ayrıca çoğumuzun roman ve öyküleriyle yetiştiğimiz Jack London, H. G. Wells gibi edebiyatçılar; Einstein, Bernal, Bohm, Sakata dahil çok sayıda fizikçi de bu tarihte yer alıyor. Böylece sosyalist dünya görüşünün etkisinin boyutları da anlaşılıyor. Mimarisi, sanatı, estetiği, bilimi en az parti, konsey, sovyet, milis ve kızıl ordu örgütlenmeleri kadar bütünün ayrılmaz parçaları. Ama yerimiz, zamanımız elbette bu evrensel dünya görüşünün koca arşivini taşımaya elverişli değil. Sadece en önemli tarihi anları, izlenimleri, en vurucu teorik metinleri ve analizleri ayda iki kez sunmakla yetineceğiz.  

İlk çeviri: Karl Marx’ın I. Enternasyonal kuruluş konuşması ve Geçici Tüzük notları

Sendika.Org