Halkevleri’nin Ankara’da Mamak şubesinde 2020’de Grup Yorum’la dayanışma için düzenlenen müzik dinletisi etkinliği polislerce keyfi gerekçelerle engellenmişti. Halkevleri’nin başvurusuyla kararı görüşen Anayasa Mahkemesi, söz konusu yasakla ifade özgürlüğünün ihlal edildiğine hükmetti.

“‘Rahatsız edici’ olmak yasaklama gerekçesi olamaz”

AYM, müzik dinletisinin salt bir eğlence değil, toplumsal bir konuda kanaat bildirme ve kamuoyu oluşturma amacı taşıdığını tespit etmiştir. Kararda, müzik dinletisi gibi etkinliklerin düşünce açıklama aracı olarak kullanılabileceği ve Anayasa’nın 34. maddesi güvencesinde olduğu vurgulandı. Kararda, bir etkinliğin içeriğinin devlet yetkililerini veya toplumun bir kesimini rahatsız etmesinin, o etkinliğin yasaklanması için yeterli olmadığını belirtmiştir.

Valilik ve emniyet birimlerinin, etkinliğin “terör örgütü propagandasına dönüşebileceği” yönündeki varsayımları AYM tarafından hukuka aykırı bulundu, idarenin “suç ve suçluyu övme” ihtimaline dayalı yasaklamasını ikna edici bulunmadı; etkinliğin içeriğinde şiddeti teşvik eden bir unsurun somut olarak ortaya konulamadığını belirtildi.

“Bildirim yapılmaması, yasaklama için tek başına yeterli değildir”

İdarenin, “etkinlik için bildirim yapılmadı” savunması AYM tarafından kabul görmedi. AYM, sadece bildirim eksikliğinin bir toplantının engellenmesi için tek başına haklı gerekçe olamayacağını, idarenin etkinlikten haberdar olduğu durumlarda yasaklamak yerine toplantının güvenliğini sağlaması gerektiğini hatırlattı.

Kararda, devletin toplantı ve gösteri yürüyüşü hakkına yönelik “pozitif yükümlülükleri” hatırlatıldı. İdarenin en kolay yol olan “yasaklama”yı seçmesi yerine, güvenliği sağlayarak hakkın kullanımını temin etmesi gerektiği belirtildi. Topyekûn yasaklama, ölçülülük ilkesine aykırı bulundu.

Tazminat kararı

AYM, hak ihlali karşısında Halkevleri’ne 34 bin lira manevi tazminat ödenmesine hükmetti. Halkevleri, kararın sadece kendileri için değil tüm muhalefet için bir kazanım olduğunu vurgulayarak şunları söyledi:

Mahkeme, idarenin keyfi yasaklarına karşı “dur” demiş ve bize manevi tazminat ödenmesine hükmetmiştir. Halkevleri olarak; türkülerimizi söylemeye, dayanışmayı büyütmeye ve haklarımızı savunmaya kararlılıkla devam edeceğiz.

Sendika.Org